یکی از تقسیمات بیع، که کمتر به آن توجه شده، بیع شرط(بیع وفا) است که در حقوق به خاطر اهمیت آن در رونق اقتصادی و گردش پول، بهعنوان یک بیع مستقل موردتوجه قرارگرفته، و فقها از آن در خیار شرط بحث نمودهاند. در حالی فلسفه وجودی آن میتواند راهگشای بسیاری از معاملات شبهه انگیز و ربوی مانند قرض و رهن گردد. تاریخچه قانونگذاری بیع شرط نشان میدهد که از آن سوء استفادههایی بسیاری شده. لذا در قانون مدنی ایران پیشبینیشده که استفاده از این بیع برای مقاصد دیگر صحیح نیست و معامله باطل است و احکام بیع در آن جاری نخواهد شد و باید اصل هدف همان بیع شرط باشد نه مقاصد دیگر.
ادله صحت بیع شرط عبارتاند از روایات خاص این باب، اجماع و سایر دلایل نفوذ و صحت شرط خیار. و لزوم داشتن ، تملیکی و رضایی بودن و همچنین جریان حق شفعه در این عقد از جمله احکام و آثار خاص آن است. و علاوه بر شرایط عمومی صحت معاملات، از شرایط اختصاصی نیز برخوردار است: معلوم بودن مدت خیار فسخ، طول مدت خیار، معلوم بودن موضوع متعلق به خیار، مشروع بودن جهت در بیع شرط، منافی نبودن تصرف مشتری در مبیع در بیع شرط، با رد ثمن به بایع.