منع قطع عضو و لزوم احترام به اجساد از منظر حقوق بشردوستانه اسلامی و حقوق بین‌الملل بشر دوستانه
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 گروه حقوق، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد
2 گروه حقوق، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد و گروه حقوق، دانشگاه قم
چکیده
در روابط بین‌المللی، جنگ به عنوان یکی از گزینه‌های پیش روی دولت‌ها جهت تغییر موازنه در معادلات بین‌المللی مطرح میباشد؛ چرا که گاهی ابزارهای دیپلماتیک اثر بخشی خود را از دست می‌دهند و اینجاست که جنگ یک رهیافت نهایی می‌شود.
جنگ از دیرباز گزاره‌ای تلخ و اجتناب ناپذیر بوده که همواره گریبانگیر بشر بوده است. برخلاف گذشته‌های دور، در حال حاضر، جنگ دیگر یک فرایند برهنه از قواعد و هنجارهای حقوقی منضبط نیست، بلکه فی الحال یک پروژه متحرک است که به سمت پذیرش هنجارهای مقبول بین‌المللی اعم از عرفی و قراردادی، جهت کاهش آلام بشری و انسانی‌سازی جنگ در حرکت است. جنگ با خشونت فزاینده و آستانه حداکثری، تقبیح حقوقی گشته و محکومیت کیفری را به دنبال دارد. انسانی کردن جنگ تحت تکفل حقوق بین‌الملل بشردوستانه قرار گرفته است. این رژیم حقوقی از شروع درگیری تا پایان آن، سیطره خود را بر عرصه نبرد حفظ میکند. منع قطع عضو و لزوم احترام به اجساد یکی از اصول بنیادین حقوق بین‌الملل بشردوستانه است. سوال اصلی نوشتار حاضر این است که ایا در حقوق اسلامی علیرغم تشتت فرق و مذاهب اسلامی،منع قطع عضو _آنچنانی که در حقوق بشردوستانه بین المللی ممنوع شده است _ مورد نهی و ممنوعیت میباشد؟ آیا احترام به اجساد بدون تمایز از حیث مذهب، نژاد، عقیده و ... مورد وفاق مذاهب اسلامی و مورد تایید حقوق بشردوستانه بین المللی است؟ یافته‌های این نوشتار نشان می دهد که حقوق اسلامی در این دو حوزه واجد گزاره هایی بسیار عمیق و دقیق باشد اگرچه ضرورت تنقیح وتبویب موضوعات مذکور غیرقابل اجتناب می باشد. حقوق اسلامی، نه تنها قطع عضو را در خصوص انسان ممنوع می‌داند ،بلکه بنحو شایسته و بی نظیری، این اقدام را در خصوص حیوانات نیز منع میکند. این مقاله با روش تطبیقی در صدد مقایسه حقوق بشردوستانه بین المللی با حقوق بشردوستانه اسلامی در دو حوزه مذکور می باشد.
کلیدواژه‌ها
)