مطالعه تطبیقی اجرت المثل زنان ازنگاه فقه امامیه، قانون مدنی افغانستان و ایران

بر اساس شرع و قانون، زوجین وظایف مشترکی در برابر هم دارند، امّا به طور غالب و به خصوص در جوامع مانند ایران وافغانستان زنان به ویژه زنان خانه‌دار تمام یا بخش اعظم فعالیت­های خود را در منزل شوهر صرف می‌کنند تا زمانی که زندگی مشترک ادامه دارد، مشکلی رخ نمی‌دهد اما زمانی که زندگی مشترک زن و شوهر، دچار تزلزل شده و مسأله طلاق و جدایی مطرح گردد، این سئوال پیش میآید که آیا زن می‌تواند اجرت سالها کارش را که در خانه‌ی شوهر انجام داده است از وی مطالبه نماید؟ در جواب این پرسش باید گفت که بر اساس رژیم مالی حاکم بر زوجین در حقوق اسلامی، تمام درآمدهای به دست آمده توسط هر یک از زوجین در این مدت، به خودشان اختصاص دارد ولی زن در مقابل فعالیت خود در منزل شوهر، از هر درآمدی بی نصیب مانده و دچار چالش جدّی می‌گردد. از این رو، مجمع تشخیص مصلحت نظام ایران در سال 1371 قانونی را در مورد اجرت المثل و نحلة زن به تصویب رسانید که مقاله‌ی حاضر ضمن بررسی مبانی شرعی و ادله فقهی این دو نهاد، از جهت حقوقی نیز آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و به نتایج مهمی نیز دست یافته است. به عنوان نمونه چنانچه زن قصد تبرع نداشته باشد، می‌تواند با طرح دعوی در مراجع قضایی، اجرت المثل کارهای که در طول سالهای زندگی مشترک در خانه شوهر انجام داده است را از وی مطالبه نماید. اما نحله را در صورتی می‌تواند مطالبه کند که از سایر حقوق مالی ناشی از ازدواج محروم گردیده باشد.